Hoewel telecommunicatie wettelijk nog niet aangemerkt wordt als vitale dienst, ervaart de maatschappij telecommunicatie wel als essentiële dienst. De samenleving kan niet meer zonder telecommunicatie en de maatschappelijke impact van storingen of uitval neemt toe. Om dat bewustzijn te vergroten startte het agentschap in 2015 het programma Telekwetsbaarheid
Loket Meldplicht
In 2016 zijn er bij het Loket Meldplicht Telecomwet 57 meldingen ontvangen voor analyse. Dit is ongeveer 40% meer dan in de voorafgaande jaren. De stijging komt doordat (kleine) aanbieders in 2016 meer incidenten met een relatief kleine impact met het agentschap gedeeld hebben. Zo zijn er 12 meldingen gemeld met een impact kleiner dan 1000 ‘klantstoringsuren’. Er zijn 17 meldingen met een impact groter dan 1 miljoen klantstoringsuren gemeld. Door de enorme verschillen tussen de meldingen is het aantal meldingen geen indicator voor de mate van de continuïteit. Aanbieders hoeven alleen incidenten te melden die een belangrijk effect hebben gehad op de continuïteit van het netwerk of de daarover geleverde diensten. Aanbieders hebben dan ook aanmerkelijke ruimte om het melden naar de eigen praktijk in te richten. Met een aantal (de grotere) aanbieders is afgesproken dat in ieder geval incidenten gemeld worden waarbij de bereikbaarheid van 1-1-2 in het geding is, de maatschappelijke en/of economische impact van de storing groot is of er sprake is van een langdurige storing.
Door het analyseren van zoveel mogelijk meldingen probeert het meldloket inzicht te krijgen in de oorzaken van verstoringen, dit inzicht te gebruiken om aanbieders maatregelen te laten nemen om nieuwe of vergelijkbare verstoringen te voorkomen. De stijging van het aantal meldingen is dan ook geen reden tot zorg. Integendeel, de stijgende lijn in het aantal meldingen voor analyse laat zien dat de aanbieders de meldplicht serieus nemen omdat zij een groot belang hebben bij het waarborgen van de continuïteit.
Totaal aantal meldingen en de impact
| Aantal meldingen | |
|---|---|
| 2013 | 38 |
| 2014 | 41 |
| 2015 | 39 |
| 2016 | 57 |
Een melding kan gaan over meerdere onderbrekingen. Daarom is het aantal meldingen lager dan het aantal onderbrekingen (112).
Er zijn in 2016 57 meldingen ontvangen. Dit is ongeveer 40% meer dan in de voorafgaande jaren 2015 (39 meldingen), 2014 (41 meldingen), 2013 (38 meldingen) en 2012 (19 meldingen over de laatste helft van 2012).
Aantal continuïteitsonderbreking en diensten
| 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|
| Vast telefonie | 22 | 18 | 30 |
| Mobiele telefonie | 9 | 10 | 17 |
| Sms | 3 | 2 | 5 |
| Internet toegang | 21 | 15 | 28 |
| 16 | 11 | 21 | |
| Omroep doorgifte | 1 | 2 | 9 |
In 2016 zijn er 114 continuïteitsonderbrekingen gemeld (Via een melding kunnen één of meerdere continuïteitsonderbrekingen van diensten gemeld worden). De meeste onderbrekingen hebben betrekking op vaste telefonie (30 keer) en internettoegang (28 keer).
Open normen in de zorgplicht continuïteit
Open norm wetgeving kan tot onduidelijkheid leiden over de eisen waaraan organisaties aan moeten voldoen. Veel sectoren steunen op gestandaardiseerde normen die door de door de totale sector worden omarmd. Naast deze gestandaardiseerde normen gebruikt de sector ook eigen kaders. Om te komen tot meer zekerheid voor de bedrijven overleggen de beleidskern, Agentschap Telecom en de telecomsector over kaders die kunnen leiden tot een concretere invulling van de open normen in de zorgplicht continuïteit. Het streven is om dit te bereiken door middel van consensus vanuit de telecomsector.
Impact op de beschikbaarheid van 112
Bij 46 van de 112 gemelde continuïteitsonderbrekingen is aangegeven dat de onderbreking invloed had op de bereikbaarheid van 112. Van deze 46 meldingen betrof het 16 keer 112 via mobiel en 30 keer 112 via een vaste verbinding. Doordat 112 zowel bereikbaar is via vaste als mobiele verbindingen en aanbieders maatregelen hebben genomen (o.a. roaming) kan worden aangenomen dat de daadwerkelijke bereikbaarheid van 112 tijdens de gemelde continuiteitsonderbrekingen niet of nauwelijks in het geding is geweest. Temeer daar er geen meldingen zijn geweest waarbij alle mobiele netwerken tegelijkertijd continuiteitsproblemen hadden.
Oorzaken onderbreking continuiteit
| Percentage | |
|---|---|
| Eigen systeemfout | 58,93% |
| Stroomstoring | 17,86% |
| Onderbreking andere telecomaanbieder | 14,29% |
| Overig | 8,93% |
Met name de fouten in eigen systemen zijn bepalend als het gaat om de uitval van telecom met grote impact. Hoewel de casus ‘fout andere telecomaanbieder’ vaak voorkomt, is de impact op de continuïteit beperkt. Het komt hoofdzakelijk voor bij de kleine aanbieders.
Onderzoek stroomstoring Diemen
De Inspectie Veiligheid en Justitie en Agentschap Telecom hebben een gezamenlijk onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de stroomstoring die op 27 maart 2015 in Diemen plaatsvond.
Het agentschap heeft gekeken naar de effecten van de stroomstoring op telecomnetwerken en -diensten. Het onderzoek laat zien dat het telecomnetwerk bij een langdurige regionale stroomstoring kwetsbaarheden vertoont. Bij stroomstoringen vanaf 30 minuten en zeker na twee uur moeten gebruikers rekening houden met het feit dat mobiele communicatie niet meer mogelijk is. Als telecomnetwerken uitvallen, heeft dit ook gevolgen voor de bereikbaarheid van het alarmnummer 112. Telecomaanbieders moeten zich ook in geval van een stroomstoring inspannen om een ononderbroken toegang tot het alarmnummer 112 te waarborgen. Maatschappelijk debat is gewenst om te bepalen of het nodig is om hiervoor een norm vast te stellen en welk risico acceptabel is.
Overheden, bedrijven en consumenten kunnen bij een langdurige stroomstoring geen gebruik maken van hun mobiele telefoon. Door het uitvallen van modems bij de eindgebruikers is het ook niet meer mogelijk om te internetten en te bellen via vaste lijn. Voor noodcommunicatie moeten zij afwegen hoe zij kunnen terugvallen op mogelijke alternatieven.
Het onderzoek geeft de betrokkenen inzicht in de effecten van de stroomstoring en lessen voor de toekomst. Aandacht voor de kwetsbaarheid van telecommunicatie vormt daarbij een essentieel element. Het agentschap vraagt hier aandacht voor. Het ministerie van Economische Zaken heeft n.a.v. de conclusies en aanbevelingen een rondgang gemaakt bij de onderzochte aanbieders en zal een beleidsreactie op het rapport naar de Tweede Kamer sturen. De stroomstoringen van 15 juli 2016 op de Veluwe en in Flevoland en van 17 januari 2017 in Amsterdam en omstreken onderstreept de actualiteit hiervan.
Convergentie
Agentschap Telecom ziet verschillende technologieën op het gebied van telecommunicatie en ICT naar elkaar toe groeien. Deze convergentie leidt naar verwachting tot één technologische standaard voor alle vormen van telecommunicatie (internet/IP). Analoge telecommunicatie zal op termijn verdwijnen. Zo kan tijdens een browse-sessie van een mobiele telefoon of een telefoongesprek over worden gegaan van 4G naar Wifi, zonder dat de gebruiker dit merkt. Uiteindelijk zal convergentie leiden tot een meer uniforme netwerkarchitectuur.
