Praktische, bruikbare tools, waarschuwingen en handige tips, allemaal in het teken van het thema 'Veilig Verbonden', daarvoor kun je heel goed terecht bij Agentschap Telecom. Steeds meer bedrijven, gemeenten en instellingen maken er dankbaar gebruik van. Door hen te wijzen op 'telekwetsbaarheid' willen we organisaties bewust maken van hun afhankelijkheid van telecommunicatie. Ook helpen we ze daarmee zich beter voor te bereiden op telecomuitval door bijvoorbeeld een stroomstoring of een cyberaanval.
Het begint met bewustwording
Agentschap Telecom ontwikkelde speciaal voor bedrijven en instellingen het Vijfstappenplan Telekwetsbaarheid. Deze interactieve infographic beschrijft de volgende stappen:
- Bewustwording
- Afhankelijkheden
- Uitvalrisico's
- Risico's zelf beperken
- Nieuwe risico's op tijd herkennen.
Bij elk van de stappen bieden we een aantal hulpmiddelen, die we samen de 'toolkit' noemen. Voor de eerste en meteen belangrijkste stap (bewustwording) ontwikkelden we de Quickscan Uitval Telecom, die in 2019 werd uitgebreid met een voorlichtingsfilmpje.
De overgrote meerderheid van problematische telecomuitval wordt veroorzaakt door onbedoelde verstoringen, zoals uitval van computers of stroom. In 2019 is het stappenplan verder uitgebreid met informatie om doelbewuste cyberaanvallen door bijvoorbeeld ‘hackers’ te voorkomen.
De belangstelling voor het Vijfstappenplan Telekwetsbaarheid is groot. Vooral bedrijven, gemeenten en zorginstellingen tonen interesse. Waarom? Uitval van telecom bij een bedrijf of instelling is zeer ingrijpend en kan zelfs tot maatschappelijke verstoring leiden.
In 2019 maakten we een vijfstappenplan voor meer duurzaamheid in de procesindustrie (zie kader). Ook werken we aan op maat gemaakte, sectorspecifieke Vijfstappenplannen voor de zorg. Dat laatste doen we samen met de GGD-GHOR.
Vijfstappenplan voor meer duurzaamheid procesindustrie
Samen met het Institute for Sustainable Process Technology (ISPT) heeft ons Telekwetsbaarheid-programma in 2019 aan een vijfstappenplan voor de procesindustrie gewerkt. Met als fraai resultaat het whitepaper Five Steps to Resilience. Binnen het ISPT werken industrie, het mkb, onderzoekers en overheid samen aan duurzame oplossingen voor de toekomst. Industrie 4.0, ofwel de vierde industriële revolutie waarin we ons nu bevinden, is niet alleen een technische revolutie, maar ook een revolutie in de manier waarop bedrijven met elkaar zaken doen en mensen met elkaar omgaan. Denk aan ethische vraagstukken rondom kunstmatige intelligentie, maar ook aan het samensmelten van kantoorautomatisering en procesbesturing. Dat dwingt ons om na te denken over nieuwe risico’s en kwetsbaarheden. Het Vijfstappenplan Telekwetsbaarheid voor de industrie helpt bedrijven zich hierop voor te bereiden.
Serious game: een leerzaam spel
Plotselinge uitval van telefonie en internet, bijvoorbeeld door een stroomstoring, kan leiden tot onveilige, levensgevaarlijke situaties en zelfs tot een regelrechte crisis. Zeker als het gebeurt bij organisaties met een groot maatschappelijk belang, zoals busmaatschappijen, gemeenten, verzorgingstehuizen en grote bedrijven. Een rampscenario dat bijna niet te oefenen valt 'op papier' of zelfs virtueel, hoe levensecht ook. Daarom ontwikkelde Agentschap Telecom in 2018 een 'real life' spel. Een griezelig echte crisisoefening, waarbij de medewerkers van een organisatie daadwerkelijk fysiek bij elkaar aan tafel zitten. De reacties zijn veelbelovend: "Het heeft ons écht aan het denken gezet!" - "We hebben er veel van geleerd." - "Gelukkig nog nooit meegemaakt; we zijn nu veel beter voorbereid op wat er kan gebeuren." In 2019 droeg Agentschap Telecom het idee over aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), waardoor onze serious game nu in alle gemeenten beschikbaar is.
Volg ons op Twitter - @VeraVosche
Vera is onze virtuele collega. Zij beantwoordt met plezier uw vragen over Telekwetsbaarheid. Haar initialen VV zijn - niet helemaal toevallig - ook de beginletters van veilig verbonden.
Symposium Opstap naar Weerbaarheid
Op 7 november 2019 organiseerde Agentschap Telecom - voor de tweede keer alweer - het symposium 'Opstap naar Weerbaarheid in een digitale samenleving’. De centrale vraag was: Hoe omarm je als organisatie innovatie en blijf je tegelijkertijd digitaal weerbaar? Het was een drukbezochte en succesvolle dag, met sprekers als Paul Havinga van TNO en TU Delft en Peter Rake van 5Groningen, IT-manager van het Jaar 2019. Henk van Raan van de Johan Cruijff ArenA gaf een indrukwekkend kijkje achter de schermen van Nederlands grootste voetbalstadion én concertzaal. Verder een paneldiscussie met Lotte de Bruijn, directeur van branchevereniging NLdigital, Michel Verhagen, programmamanager Digital Trust Center en Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur van Agentschap Telecom. Wat ons betreft een mooie traditie, dit symposium. Lees het hele verhaal in het verslag.
Mooi voorbeeld uit de praktijk: Groningen Airport Eelde
Een voorbeeld dat veel van de verantwoordelijken in het bedrijfsleven moet aanspreken: het onderzoek naar de (mogelijke) telecomuitval dat Agentschap Telecom in 2019 deed bij Groningen Airport Eelde op basis van een aantal fictieve scenario's. Voor beide partijen een prettige en zinvolle samenwerking. Gebleken is dat vliegveld Eelde een robuuste telecominfrastructuur heeft. Veiligheid en weerbaarheid krijgen er alle aandacht. Ook dát is weer nuttige kennis. Bewustwording kan ook betekenen: "Bij ons is alles in orde. Een prettig idee. Daar blijven we aan werken."
Het thema Telekwetsbaarheid
Wat begon als een pilotproject in 2018 en een verkennend programma genaamd Telekwetsbaarheid in 2019, is vanaf nu 'staand beleid' binnen Agentschap Telecom. We merken aan alles dat er in de samenleving behoefte is aan duidelijkheid en vertrouwen en dus aan de adviezen en informatie over het weerbaarder maken van organisaties tegen telecomuitval. Dus gaat Agentschap Telecom met het thema Telekwetsbaarheid door met het delen van kennis.
The art of being (un)connected
Telekwetsbaarheid als betekenisvolle, moderne kunst. In 2019 werkte Agentschap Telecom in een onderzoeksproject samen met studenten van de Groningse kunstacademie Minerva, onderdeel van de Hanzehogeschool. De studenten gingen op zoek naar oorzaken en gevolgen van Telekwetsbaarheid, in allerlei maatschappelijke sectoren. De uitkomsten brachten ze op een creatieve manier in kaart. Bijna net zo precies als wij dat zelf zouden doen, maar dan in een mooie vormgeving! Bekijk de afbeeldingen.
