Het belang van een goed en veilig netwerk, daar draagt iedereen zijn steentje aan bij. Netwerkoperators zijn bereid om te investeren; gemeenten weten dat ze een voorname bijdrage kunnen leveren aan het succes van 5G netwerken. Ook Agentschap Telecom werkt, samen met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK), hard mee aan de voorbereiding van grensverleggende mobiele telecom.
Nieuwe Multibandveiling
In 2019 heeft Agentschap Telecom in opdracht van en in samenwerking met het ministerie van EZK veel werk verzet in de voorbereiding van de eerstkomende veiling van frequenties. Bij deze Multibandveiling verdelen we medio 2020 vergunningen in de frequentiebanden 700, 1400 en 2100 MHz. Met name de 700 MHz wordt internationaal gezien als een van de eerste banden waarin 5G uitgerold kan worden. In juni stelde de Tweede Kamer het beleid in de 'Nota Mobiele Communicatie' vast.
Belangrijke vragen in de voorbereiding van een veiling:
- Zijn er maatregelen nodig om nieuwkomers voorrang te geven?
- Welk type veiling is voor deze verdeling het meest gepast?
- Hoeveel frequentieruimte mag een partij maximaal bezitten?
Dat laatste omdat het onwenselijk is dat een te groot deel van de beschikbare frequentieruimte terechtkomt bij maar één partij. Nadelig voor concurrenten én voor de samenleving.
Eind 2019 consulteerden we de markt over deze veilingregeling. In de toelichting bij de definitieve veilingregeling en te veilen vergunningen staat hoe de reacties zijn verwerkt. Bekijk ook de tijdlijn van de Multibandveiling.
Voor de 700 MHz band zal er voor vergunninghouders die ook frequentieruimte hebben in de 800 en 900 MHz band, een 'dekkings- en snelheidsverplichting' gelden. Er geldt een minimumeis, die twee jaar na de afgifte van de vergunning ingaat. In het kort: in elke Nederlandse gemeente op 98% van het oppervlak in eerste instantie tenminste 8 Mbit/s downloadsnelheid. Met deze eis is er een ondergrens aan de kwaliteit van de mobiele netwerken, zodat veelgebruikte toepassingen (bellen, browsen, streamen van audio en video) altijd en overal werken. Wij zien erop toe dat vergunninghouders de eis in de praktijk ook echt halen, zodat we veilig verbonden zijn.
Meetprotocollen vroegtijdig bekend
Bij modern toezichthouderschap hoort ook duidelijkheid voor de operators vooraf. Daarom zorgt Agentschap Telecom ervoor dat de protocollen, waarmee we de verplichtingen meten uit de te verdelen vergunningen, op voorhand bekend zijn bij de veilingdeelnemers. We hebben meetprotocollen gemaakt om zowel de ingebruikname van frequenties als de ‘dekkings- en snelheidsverplichting’ te controleren. Bij het opstellen van de gebruikte methodiek zijn de huidige netwerkoperators in de gelegenheid gesteld om feedback te geven en vragen te stellen, om zo onduidelijkheden weg te nemen.
Deelnemers aan een veiling van frequenties weten dus al, voordat zij gaan bieden, hoe de eisen gecontroleerd worden. Dat helpt ze te bepalen welke investeringen er nodig zijn voor het verbeteren van het netwerk en het naleven van de vergunningseisen. Naast de meetprotocollen, hebben we ook het Toezichtarrangement Mobiele Communicatie herzien. Hierin wordt beschreven hoe Agentschap Telecom het toezicht op de eisen van de vergunningen inricht en hoe overtredingen worden gesanctioneerd.
De dynamische bundelvorming van 5G voorziet gebruikers van een gericht signaal (Massive mimo), alleen tijdens het communiceren met de smartphone. Een techniek die voorkomt dat het signaal onnodig verspreid wordt over een groter gebied. Deze techniek vraagt om een andere meetmethodiek en meetapparatuur om dekking en snelheid vast te kunnen stellen. We hebben de resultaten van dergelijke 5G metingen gedeeld met universiteiten en toezichthouders in het buitenland, met als doel om te komen tot een eenduidige en algemeen geaccepteerde meetmethode voor 5G.
De veiling die in de volksmond '5G-veiling' heet
Strikt genomen klopt dat niet. De vergunningen die Agentschap Telecom verleent, zijn 'technologieneutraal'. Het is officieel een veiling van vergunningen voor het gebruik van frequentieruimte. Welke technologie een telecombedrijf toepast (bijvoorbeeld 5G), is daarbij niet voorgeschreven. Wat kun je dan wel zeggen? We hebben bij Agentschap Telecom de grote mogelijkheden voor innovatie van 5G goed voorbereid door frequentieruimte uit te geven. En door meetprotocollen vast te stellen.
Een handreiking
In 2019 maakte Agentschap Telecom - samen met netwerkoperators - een Handreiking Mobiele Bereikbaarheid voor Gemeenten. De 'Handreiking' levert een handzaam stappenplan voor gemeenten die te maken krijgen met klachten over mobiele bereikbaarheid. Stappen richting netwerkoperators bijvoorbeeld, maar ook naar de overheid. Daarmee draagt de handreiking bij aan het realiseren van betere dekking van netwerken en dus een betere bereikbaarheid in Nederland.
Peter Rake aan het woord
Programmamanager 5G bij de Economic Board Groningen en in 2019 winnaar van de BTG Award voor de ICT/Telecom manager van het jaar
“In Noord-Groningen zijn we al enkele jaren volop aan het testen met toepassingen op 5G. De proeftuin 5Groningen biedt ondernemers, studenten en onderzoekers de mogelijkheid om te ontdekken hoe 5G zorgt voor innovaties in zorg, landbouw, verkeer en maakindustrie. Zo testen we in een overwegend ruraal gebied onder meer met sensoren voor realtime kwaliteitsbewaking van oppervlaktewater, drones die de staat van chemische fabrieken inspecteren, monitoring op afstand van zelfrijdende OV-shuttles. Agentschap Telecom is één van onze research partners in dit initiatief. Mede door haar deskundige advies en metingen ter plekke heeft de proeftuin met succes een experimenteervergunning op de 3.5GHz band verworven op een indoorlocatie, zonder daarbij de werkzaamheden van defensie in Burum te verstoren.”
5G maakt samenwerking boeren en robots mogelijk
Precisielandbouw kan boeren aan een hoger rendement helpen na jarenlange prijsdalingen en kostenstijgingen. Ze moeten meer kunnen produceren tegen lagere tarieven. Dankzij 5G kunnen akkerbouwers robots voor allerlei taken inzetten en zo efficiënter werken. Een onkruidrobot of smart potato klinkt futuristisch, maar de toekomst is dichterbij dan we denken. In nauw overleg met alle betrokkenen heeft Agentschap Telecom onder strakke voorwaarden een experimenteervergunning verleend. Niet alleen om storing te voorkomen, maar vooral om ruimte te bieden voor innovatie in het noordelijk deel van ons land.
Vrij baan voor innovatie
Operators en instanties, zoals TNO of universiteiten, kunnen bij Agentschap Telecom een experimenteervergunning aanvragen met als doel om te experimenteren met frequentiebanden, signaalvorming en nieuwe (radio)apparatuur. Het is daarmee mogelijk om te onderzoeken of nieuwe technieken of methodieken goed werken. Als agentschap zijn we vooral geïnteresseerd in de radiotechnische aspecten van dergelijke experimenten. Daarmee scheppen we randvoorwaarden zodat we nu en in de toekomst veilig verbonden zijn.
Kwaliteit landmobiele landschap ook in 2019 onverminderd laag
De groep frequentiegebruikers in Nederland die hun eigen netwerk heeft, noemen we de landmobiele vergunninghouders. Denk hierbij aan taxicentrales en andere grote bedrijven, bijvoorbeeld in de industrie. De landmobiele inspecties die Agentschap Telecom in 2019 uitvoerde, lieten – in lijn met voorgaande jaren – opnieuw een matige naleving van de regels zien. Bij ruim 75% van de eerste controles stelden inspecteurs overtredingen vast. De hercontroles toonden een positiever beeld: in ruim 80% van de gevallen waren de overtredingen hierna opgelost. Om de kwaliteit duurzaam te verbeteren, gaan we in 2020 het gesprek aan met leverancier en installateurs van landmobiele apparatuur. Zij hebben de sleutel in handen om de kwaliteit van het landmobiele radiolandschap te verbeteren. Zoals aangekondigd in ons Jaarplan Toezicht 2020 zetten we ook op dit onderdeel meer in op inspectiecapaciteit.
| Aantal | # | Goedkeuring | % | Afkeuring | % |
|---|---|---|---|---|---|
| Aantal inspecties | 90 | 46 | 51 | 44 | 49 |
| Aantal eerste inspecties | 49 | 13 | 27 | 36 | 73 |
| Aantal herinspecties | 41 | 33 | 80 | 8 | 20 |
Bij de inspecties heeft Agentschap Telecom bijzondere aandacht voor inspecties bij bedrijven die onder het Besluit risico zware ongevallen (Brzo) vallen, vanwege de externe veiligheidsrisico’s. Deze bedrijven zijn uit bovengenoemde tabel gefilterd.
| Aantal | # | Goedkeuring | % | Afkeuring | % |
|---|---|---|---|---|---|
| Aantal inspecties Brzo | 26 | 12 | 46 | 14 | 54 |
| Aantal eerste inspecties Brzo | 13 | 3 | 23 | 10 | 77 |
| Aantal herinspecties Brzo | 13 | 9 | 69 | 4 | 31 |
Verlenging PAMR-vergunning
PAMR staat voor 'Public Access Mobile Radio'. Agentschap Telecom heeft op aanvraag van de vergunninghouder de PAMR-vergunning met vier jaar verlengd tot eind 2024. Utility Connect – een samenwerkingsverband tussen meerdere netbeheerders – gebruikt deze vergunning voor het uitlezen van data uit slimme meters. Verlengen is wettelijk niet gebruikelijk, maar gelet op de ontwikkelingen in de markt, is deze keer een uitzondering gemaakt.
