Agentschap Telecom staat voor een veilig verbonden Nederland, nu en in de toekomst. Met onze positie middenin het telecomdomein, volgen we de technologische ontwikkelingen op de voet. Zo maken we ons samen klaar voor de digitale transitie.
Digitalisering leidt volgens het Rathenau Instituut tot een nieuwe samenleving, die door nieuwe digitale middelen voortdurend op een verrassende wijze verandert. We spreken daarom van een ‘digitale transitie’: een wisselwerking tussen maatschappij en technologie, die leidt tot fundamentele en onomkeerbare veranderingen in cultuur, structuur en werkwijze.
Om onze positie in de digitale transitie te verkennen, hebben we een onderzoek door onderzoeksinstituut DRIFT laten uitvoeren. DRIFT opereert onder de koepel van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Digitale transitie
De digitale transitie verandert de maatschappij. Alle technologische ontwikkelingen zorgen voor nieuwe mogelijkheden met mobiele communicatie en grootschalige automatisering. Dit zorgt voor veranderingen in de samenleving: we communiceren, consumeren en creëren anders.
Als gevolg hiervan verandert het bedrijfsleven ook. Denk aan de heersende krimp van fysieke winkels in binnensteden door online concurrentie. Aan de andere kant ontstaan ook nieuwe producten en diensten en dus ook nieuwe business modellen. Succesvolle voorbeelden van ‘deeleconomieën’ zijn verhuurservice AirBnB en personenvervoer Uber, die een unieke combinatie van data, technologie en een community toepassen om zo overcapaciteit te benutten. Ook zien we de opkomst van Mobiele Virtuele Netwerk Operators (MVNO’s), die de antennes en het fysieke netwerk van andere operatoren gebruiken om hun diensten aan te kunnen bieden. Centraal bij al deze ontwikkelingen staat het belang van betrouwbare data en datastromen. De bijdrage van Agentschap Telecom aan de digitale transitie is er op gericht om, door middel van het houden van toezicht en de adequate uitvoering van beleid, het vertrouwen van de maatschappij in de digitale infrastructuur te behouden en te versterken. Nu en in de toekomst.
Wat zijn sleuteltechnologieën?
Een sleuteltechnologie is een technologie met een breed toepassingsgebied in innovaties en/of sectoren. Ze zijn essentieel bij het oplossen van maatschappelijke uitdagingen en/of leveren een grote bijdrage aan de economie. Voorbeelden zijn ICT, kunstmatige intelligentie of toepassingen in de nano-, quantum-, en biotechnologie.
Agentschap Telecom volgt deze ontwikkelingen en sleuteltechnologieën op de voet, onder andere met onze drie strategische thema’s 5G, kunstmatige intelligentie en cyberveiligheid. Met onderzoek en verkenning werken we binnen deze thema’s aan concrete projecten, en dragen we bij aan kennisuitwisseling met andere toezichthouders, overheidsinstellingen, kennisinstellingen en marktpartijen.
Toekomst in het ‘oude Egypte’
Eens per 4 jaar vindt de Wereld Radiocommunicatie Conferentie (WRC) plaats. De WRC is voor veel landen, sectoren, telecomproviders en satellietoperators hét moment om wereldwijde frequentie-technische en procedurele afspraken te maken. Denk aan afspraken voor satellietoperators en sectoren zoals de lucht-, ruimte- en scheepvaart. Daarnaast wordt op deze conferentie de trend gezet voor toekomstige (technologische) ontwikkelingen. Voor Nederland gaat het om belangrijke thema’s zoals 5G, kunstmatige intelligentie en cyberveiligheid. Agentschap Telecom is een van de vertegenwoordigers van Nederland op deze WRC die in 2019 in Sharm-el-Sheikh is gehouden. Zo dragen we er ook internationaal aan bij dat Nederland de komende decennia veilig verbonden blijft.
Actuele spectrumontwikkelingen
We staan aan de vooravond van de uitrol van 5G in Nederland. We verwachten dat, nadat het spectrum hiervoor in gebruik genomen is, we ook de eerste toepassingen van moderne technieken binnen de 5G standaard gaan zien: dynamisch spectrumgebruik en het gebruik van slicing. Beide technieken gaan er voor zorgen dat gebruikers (en dan met name professionele gebruikers) veel beter bediend gaan worden in hun specifieke behoeftes. Slicing maakt het mogelijk om dataverkeer in een apart segment te bedienen, waardoor deze bijvoorbeeld met een hogere betrouwbaarheid afgehandeld kan worden dan ander verkeer. Aanvullend signaleren we de behoefte van industrieën en organisaties dat zij ook in een eigen netwerk gebruik willen maken van de nieuwe technologieën die met 5G mogelijk worden. Dynamisch spectrum management maakt het mogelijk om het spectrum flexibel te gebruiken, afhankelijk van de vraag op een bepaalde plek. Vraag en aanbod wordt op een efficiënte manier bij elkaar gebracht. Zo werkt het ook in de deeleconomie: overcapaciteit wordt optimaal benut. Kunstmatige intelligentie kan daarbij zorgen voor een veel efficiënter gebruik van het spectrum.
Verdere toekomstige technologische ontwikkelingen
Agentschap Telecom kijkt regelmatig in de toekomst om te zien welke ontwikkelingen niet alleen ons werk, maar ook de wetenschap en maatschappij gaan beïnvloeden. Deze gesignaleerde trends en technologische ontwikkelingen hebben we visueel inzichtelijk gemaakt in de ECD radar. Een blik op twee ontwikkelingen:
Kunstmatige intelligentie is een reeds bestaande techniek die, nu het gebruik van algoritmes, de data-opslagcapaciteit, en vooral de digitale connectiviteit toeneemt, ruim baan krijgt. Omdat dit ook binnen ons telecomdomein plaatsvindt, is dit een van de eerder genoemde strategische thema’s en onderzoeken we het gebruik hiervan. Ook kijken we bijvoorbeeld hoe continuïteit van netwerken en de daar bovenliggende services en dienstverlening gegarandeerd kan blijven als kunstmatige intelligentie/algoritmen in systemen wordt gebruikt.
Quantum computing verandert de manier waarop complexe berekeningen gedaan worden over zeer grote hoeveelheden data. Quantum computing kan namelijk parallel dezelfde berekeningen uitvoeren. Hoewel het alleen wordt ingezet voor zeer specifieke taken, wordt het vanuit veiligheidsoogpunt belangrijker om controle te krijgen over hoe (en waarlangs) informatie verstuurd wordt. Vandaar dat Agentschap Telecom met belangstelling de ontwikkeling van nieuwe protocollen van internet en next generation internet architecture op dit vlak volgt. Kijkend naar de toekomst, lijkt de toepassing van quantum communicatie ook veelbelovend. Communicatie vindt daarbij instantaan plaats over een grote afstand, zonder dat een derde partij de boodschap kan beluisteren. Vanuit ons strategische thema ‘cyberveiligheid’ zullen we deze ontwikkelingen goed volgen en waar nodig oppakken.
