Het Antennebureau, ondergebracht bij Agentschap Telecom, heeft jaarlijks wel 1.001 taken door het hele land. Denk aan het geven van voorlichting, advies en cursussen. Allemaal over antennes, en dan met name over de techniek, regels voor plaatsing, veiligheid en gezondheid. In 2019 domineerde één onderwerp de agenda van het Antennebureau: de aanloop naar 5G. Een onderwerp dat bij sommige mensen tot vragen en onzekerheden leidt. Het Antennebureau probeert zoveel mogelijk onzekerheden weg te nemen. Wat we zeker weten, vertellen we. En als we het niet zeker weten, vertellen we dat ook. Dat doen we via de website en in gesprekken met gemeenten, belangenorganisaties en geïnteresseerde Nederlanders.
Meten is weten
Het Antennebureau coördineert, als onderdeel van haar voorlichtingstaak, de metingen van Agentschap Telecom aan door antennes opgewekte elektromagnetische straling. In 2019 zijn op verschillende locaties zo’n 50 metingen uitgevoerd, vaak als steekproef en soms op aanvraag van bijvoorbeeld een gemeente. In het laatste geval ging het om bijzondere locaties, zoals dakterrassen of een school. Alle meetresultaten zijn openbaar en staan op de website van het Antennebureau.
Ook heeft Agentschap Telecom in 2019 op verzoek van het Antennebureau gemeten bij 5G testlocaties. Uit deze metingen en berekeningen blijkt dat de blootstelling aan 5G straling lager is dan de limieten die de Europese Unie aanbeveelt. De resultaten liggen op hetzelfde niveau als dat we jaar in jaar uit zien bij metingen naar 3G en 4G. Namelijk een waarde van circa 3 volt per meter, terwijl de strengste limiet 28 volt per meter is. Omdat 5G nog niet geïntroduceerd is, geven Agentschap Telecom en het RIVM in een rapport uit januari 2020 aan dat het belangrijk is de vinger aan de pols te houden. Agentschap Telecom blijft daarom tijdens de introductie van 5G metingen uitvoeren.
Veldsterkte 2010 - 2019
| Jaar | gemiddelde maximale veldsterkte | ICNIRP-limiet |
|---|---|---|
| 2010 | 0,82439 | 28 |
| 2011 | 0,60917 | 28 |
| 2012 | 0,75989 | 28 |
| 2013 | 0,82657 | 28 |
| 2014 | 1,1274 | 28 |
| 2015 | 0,89749 | 28 |
| 2016 | 1,0215 | 28 |
| 2017 | 1,0214 | 28 |
| 2018 | 1,392 | 28 |
| 2019 | 1,275 | 28 |
Het gemiddelde van de maximaal gemeten veldsterktes lag in 2019 op 1,275 volt per meter. De strengste limiet is 28 volt per meter.
Antenneconvenant
De Rijksoverheid, mobiele telecomoperators en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) maken samen afspraken over het zorgvuldig plaatsen van vergunningsvrije antennes. Dat doen zij in het Antenneconvenant. Het Antennebureau adviseert de convenantpartijen op basis van signalen uit de samenleving die zij opvangt tijdens voorlichtingen en bijeenkomsten. Bijvoorbeeld over instemmingsprocedures en transparante communicatie. In 2019 startten de gesprekken over een nieuw convenant dat geldig was tot eind dat jaar.
Sparringpartner voor gemeenten
De rol van gemeenten is cruciaal voor een succesvolle invoering van 5G. Maar net als bij burgers, spelen er ook bij gemeenten veel vragen over de gevolgen, mogelijkheden en dilemma's van 5G. Daarom nam het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in 2019 het initiatief voor 'regionale gesprekstafels' met gemeenten over regelgeving, lokaal beleid, ruimtelijke ordening, gezondheid en andere zaken. Ruim 200 gemeenten namen deel aan de gesprekstafels. Het Antennebureau verzorgde samen met het Kennisplatform Elektromagnetische Velden (EMV) en de GGD de workshop ‘Antennes en Gezondheid’.
Aanwezige gemeenteambtenaren hadden vragen als: “In hoeverre hebben we als gemeente inspraak?”, “Wat is de stand van de wetenschap op het gebied van gezondheid?”, “Hoe kunnen we omgaan met bezorgde buurtbewoners en actiecomités?” en “Hoeveel antennes komen er en wat doet dat met het straatbeeld?”. Het Antennebureau heeft samen met het Kennisplatform EMV deze vragen beantwoord.
Buiten de gesprekstafels ondersteunt het Antennebureau gemeenten in de aanloop naar 5G ook bij het beantwoorden van vragen uit de samenleving, het meewerken aan voorlichtingsavonden voor gemeenteraden en met de voorbeeldnota gemeentelijk antennebeleid. Bekijk de informatie voor gemeenten.
Transparant over 5G
Duidelijke, verhelderende en feitelijke informatie geven is de voornaamste taak van het Antennebureau. Daarom werd eind 2018 de webpagina 5G en antennes gelanceerd. Het Antennebureau was daarmee een van de eerste overheidsinstanties die feitelijk informatie over 5G op één plek bundelde. In 2019 is deze webpagina aangevuld met nieuwe, relevante informatie. Een belangrijk voorbeeld hiervan is het openbaar maken van het overzicht van alle 5G-experimenteerlocaties halverwege 2019.
Waar vindt u welke antennes? Check het Antenneregister
In het Antenneregister vindt u een overzicht van vrijwel alle antennes voor mobiele communicatie in ons land. Van GSM-antennes en 5G testlocaties, tot zendmasten voor omroep en radiozendamateurs. Het Antenneregister wordt maandelijks geüpdatet. De interesse in het register is groot; het is al jaren de meest bezochte pagina op de website van het Antennebureau.
