Agentschap Telecom is sinds 10 oktober 2010 ook verantwoordelijk voor het frequentiebeheer in Caribisch Nederland. Op die datum hielden ‘De Nederlandse Antillen’ op te bestaan en werden Bonaire, Sint Eustatius en Saba (onder de verzamelnaam ‘BES-eilanden’) bijzondere gemeenten van Nederland. Wat doet Agentschap Telecom bijna 8000 kilometer verderop, in een omgeving met andere gewoonten en in compleet andere omstandigheden? Voor het eerst in ons jaarbericht: een blik op onze vestiging op Bonaire.

Ons werk op de BES-eilanden

Vanuit ons kantoor in Kralendijk op Bonaire beheren we het radiofrequentiespectrum voor alle drie de eilanden, door het toewijzen van radiofrequenties, monitoring en het uitvoeren van inspecties. In het kort kan men er terecht voor:

  • Alles over concessies en machtigingen;
  • Deelname aan een radiozendexamen;
  • Informatie over het gebruik van radioapparatuur;
  • Informatie over het invoeren van radioapparatuur (douane);
  • Klachten over storing op of door radioapparatuur;
  • Klachten over de kwaliteit in de dienstverlening van telecomaanbieders;
  • Overige vragen over telecommunicatie, apparatuur en wetgeving.

Onze collega’s op Bonaire zijn ‘van het eiland’, waar Papiaments de voertaal is. Maar ze staan iedereen net zo makkelijk te woord in het Nederlands en het Engels, de voertaal op Sint Eustatius en Saba. Vanuit Nederland worden zij ondersteund door een klein team dat inmiddels goed bekend is met de vele verschillen, ook tussen de eilanden onderling.

Twee mannen en een vrouw van het Agentschap Telecom Caribisch Nederland team

Afwijkende regelgeving

Agentschap Telecom geeft uitvoering aan de Wet Telecommunicatievoorzieningen BES en ziet toe op de naleving ervan. Deze wet is gebaseerd op de wetgeving die gold op de Antillen en wijkt daardoor af van de Telecommunicatiewet die in Nederland van kracht is.

Kleinschaligheid

Het meest in het oog springende verschil tussen Europees Nederland en Caribisch Nederland is de schaalgrootte. In totaal bedienen de lokale operators slechts 25.000 inwoners op de drie eilanden, plus een stroom toeristen. Die kleinschaligheid maakt dat het bouwen, onderhouden en exploiteren van een telecomnetwerk hogere kosten met zich meebrengt dan in Nederland. Zo zijn de kosten voor IP-transit, het internationale internetverkeer, voor lokale operators hoger dan in Nederland. Daarnaast maakt de harde rotsbodem het graafwerk voor kabels een uitdaging. En alle benodigdheden moeten per schip of vliegtuig worden aangevoerd, met extra transportkosten tot gevolg. Dat moet allemaal worden terugverdiend op een veel lager aantal abonnees.

De bovenwindse zeekabel die Sint Eustatius en Saba aansluit op de rest van de wereld, kwam tijdens orkaan Maria (twee weken na orkaan Irma) bloot te liggen. Op Sint Maarten raakte een ander deel van diezelfde kabel beschadigd nadat een schip met haar anker achter de kabel was blijven hangen. In beide gevallen was er geen sprake van uitval, maar het geeft wel aan dat zeekabels in het Caribisch gebied wel degelijk kwetsbaar zijn. Pas eind 2019 kon de zeekabel op Sint Maarten worden gerepareerd.

De (tropische) risico’s voor veilig verbonden

Verwoestende orkanen als Irma en Maria in 2017 maken de behoefte aan een goed functionerend telecomnetwerk keihard duidelijk: de eilandbewoners willen op zo’n moment familie en vrienden elders laten weten hoe het met hen gaat.

Omgewaaide antennemasten, beschadigde bovengrondse kabels… Irma zorgde voor grote problemen in de vaste en mobiele telefoonnetwerken. Omdat de kleine eilanden Saba en Sint Eustatius zelf geen telefooncentrales hebben, maar gebruik maken van de centrales op Sint Maarten, ondervond men daar ook direct de gevolgen. Gelukkig was internetverkeer via een vaste aansluiting, eventueel in combinatie met wifi, wel mogelijk. Via sociale media bereikten de eerste berichten en beelden uit het rampgebied de rest van de wereld.

De extreme weersomstandigheden in het Caribisch gebied vormen een reële bedreiging voor de telecommunicatie-infrastructuur. Overstromingen, modderstromen en extreme windsnelheden komen regelmatig voor. Ook aardbevingen zijn niet ondenkbaar; het gebied rond de vulkanen van Saba en Sint Eustatius is nog altijd seismisch actief. En hoewel de infrastructuur gebouwd is voor zulke omstandigheden, is die toch niet altijd bestand tegen het natuurgeweld.

Zendmast op Caribisch Nederland

Highlights Agentschap Telecom 2019

Een belangrijk deel van onze werkzaamheden stond de afgelopen jaren in het teken van de naweeën van orkaan Irma. Een overzicht:

  • Door onze hechte contacten met netwerkoperators, de middengolfomroep en de telecomtoezichthouders van Curaçao en Sint Maarten, konden wij tijdens en in de periode na Irma en Maria een bijdrage leveren aan de informatievoorziening aan het crisiscentrum in Den Haag.
  • In 2018 heeft Agentschap Telecom als noodvoorziening drie satellietterminals voor Sint Eustatius en Saba gesubsidieerd. Voor publieke taken kan men via de satelliet verbinding maken met de rest van de wereld, mochten alle andere verbindingen uitvallen.
  • Kostenbeheersing en efficiëntie zijn voortdurende aandachtspunten. In 2019 hebben we de tarieven die wij in rekening brengen bij de mobiele telefoonaanbieders kunnen verlagen.
  • Agentschap Telecom heeft in 2019 op verzoek van Critical Communications Caribbean (C3), de aanbieder van het communicatienetwerk voor politie, ambulance en brandweer - vergelijkbaar met C2000 bij ons - onderzoek gedaan naar storingen in hun netwerk op Bonaire. In goed overleg is de storing door de veroorzaker verholpen.