Hierbij presenteren we het jaarbericht van Agentschap Telecom, een organisatie die middenin het digitale domein staat. Als toezichthouder, uitvoerende organisatie en als autoriteit. Het afgelopen jaar stond in het teken van het verder bouwen aan een veilig verbonden Nederland. Een Nederland dat kan rekenen op goede telecommunicatie- en IT-netwerken, die bovendien veilig en betrouwbaar gebruikt kunnen worden. Hoezeer dat van belang is wordt extra zichtbaar door de maatregelen als gevolg van de COVID-19 crisis: meer dan ooit wordt onze afhankelijkheid van veilige, betrouwbare en continu beschikbare netwerken onderstreept. Gelukkig zijn de kwaliteit en robuustheid van deze telecominfrastructuur in Nederland van hoog niveau.

Nederland is digitaal ‘wakker’. Er is een breed besef dat digitalisering een fundamentele impact op ons dagelijkse leven heeft. Van supersnelle mobiele verbindingen en slimme apparaten in huis, tot robotisering in de zorg en zelfrijdende auto’s. En deze impact van digitalisering op de samenleving zal alleen nog maar toenemen. We spreken daarom zelfs van een digitale transitie (lees hier meer over in ‘Veilig verbonden in de toekomst’). Naast de vele kansen die digitalisering en dataficering biedt, ontstaan er ook nieuwe risico’s en kwetsbaarheden. Want nieuwe technologieën roepen nieuwe vraagstukken op met betrekking tot afhankelijkheid, betrouwbaarheid, veiligheid en privacy voor burgers en bedrijven.

Daarom hebben we ook in 2019 samen met de markt naar integrale en dynamische oplossingen gekeken, bijvoorbeeld op het gebied van frequentieverdeling. In het verlengde daarvan hebben we ons in 2019 volop beziggehouden met de voorbereidingen op de Multibandveiling, die medio 2020 plaatsvindt. In het houden van ons toezicht is de verschuiving van nalevingstoezicht naar het meer moderne kwaliteitstoezicht al langere tijd gaande. Daarmee werken we aan het voorkomen van systeemfalen, in plaats van dat we achteraf proberen te repareren met boetes. Dit speelt met name op het gebied van de digitale weerbaarheid van onze vitale infrastructuren en de digitale betrouwbaarheid van elektronische toegangs- en vertrouwensdiensten. Op het gebied van strategische thema’s zoals 5G, kunstmatige intelligentie en cyberveiligheid, werken we volop samen met belangrijke stakeholders. Samen met hen zetten we in op actuele maatschappelijke vraagstukken zoals: Hoe maken we apparatuur meer cyberveilig? Hoe kunnen we 5G-innovaties stimuleren? Maar ook, hoe houden we de vinger aan de pols bij vraagstukken rondom het plaatsen van antennes?

Agentschap Telecom opereert in het hart van de (digitale) samenleving. Bij het uitvoeren van onze taken houden wij steeds voor ogen wat onze bijdrage aan die samenleving en haar burgers kan zijn. Daarom pleit ik voor een andere vorm van toezicht op met name de clouddienstverleners. Vanuit Europa is daar reactief toezicht op voorgeschreven. Het belang van de cloud voor onze digitale infrastructuur is echter zo groot dat net als bij andere essentiële diensten proactief toezicht overwogen zou moeten worden.

Hoe we onze bijdrage aan de samenleving in 2019 hebben ingevuld, leest u in dit jaarbericht.

Ook in 2020 werken we aan een veilig verbonden Nederland. Dat doen we niet alleen. Mede dankzij telecomproviders, hard- en softwareleveranciers en betrokken ICT’ers kan ons land in deze bijzondere tijden zo goed mogelijk door blijven draaien. Dat geldt voor de zorg, maar ook voor thuiswerken, onderwijs op afstand en vele andere processen. Samen met de ICT-sector en de Rijksoverheid blijven wij ons hier volop voor inzetten. Nu en in de toekomst!

Angeline van Dijk
Directeur-hoofdinspecteur Agentschap Telecom