De jaarafrekening van je energieverbruik, de kosten van een volle tank, of de prijs van een gouden ring: veel producten die we kopen worden gemeten. Agentschap Telecom ziet erop toe dat die metingen kloppen, zodat u als consument of als bedrijf niet te veel betaalt.

Internationaal optreden

Agentschap Telecom neemt deel aan internationaal overleg voor het opstellen van de normen voor meetinstrumenten, zoals voor weegschalen, benzinepompen en elektriciteitsmeters. In afstemming met de Europese collega-toezichthouders treden we op tegen fabrikanten en importeurs die niet aan hun wettelijke verplichtingen voldoen.

Agentschap Telecom heeft in 2018 naar aanleiding van signalen uit de markt een Franse fabrikant van elektriciteitsmeters aangesproken op mogelijke tekortkomingen in zijn productieproces. De fabrikant was blij dat hij door de signalering van de toezichthouder corrigerende maatregelen kon treffen. Het probleem in de productie hebben we internationaal met andere toezichthouders gedeeld.

Verder hebben we met Europese collega-toezichthouders twee verkennende onderzoeken uitgevoerd, beide onderdeel van een Europees screeningsproject. In dit kader onderzochten we ten eerste weeginstrumenten van twaalf ziekenhuizen, zoals babyweegschalen en stoelweegschalen. Het uitvoeren van het onderzoek was uiteraard overlegd met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Ten tweede voerden we een onderzoek uit naar weeginstrumenten die bijvoorbeeld supermarkten gebruiken bij de verkoop aan consumenten. De resultaten van beide onderzoeken komen naar verwachting in het derde kwartaal van 2019 beschikbaar.

Nieuwe kilo

In een kluis in Parijs ligt ‘Le Grand K’: een blok metaal van exact een kilo. Na 130 jaar komt een einde aan deze fysieke standaard. De kilo wordt nu namelijk gekoppeld aan de constante van Planck en heeft dus een digitale opvolger. Over wat dat is en hoe dit werkt, is een korte film gemaakt. De nieuwe kilo heeft geen invloed op de werking van weegschalen.

Toezicht binnen Nederland

Op nationaal niveau houdt Agentschap Telecom toezicht op bedrijven die meetinstrumenten gebruiken in het economische verkeer of voor medisch gebruik. Dit doen we door zelf langs te gaan en te controleren bij bedrijven. Ook zien we toe op de naleving van afspraken. Zo controleren netbeheerders en meetbedrijven in de energiesector zelf onder andere hun meters volgens vaste afspraken.

Actie op foutieve wegingen in de industrie

In 2018 hebben we steekproefsgewijs de werking van meetinstrumenten in de detailhandel en de industrie (business-to-business) gecontroleerd. Zo controleerden we ruim 2.000 benzinepompen, 2.600 kassaweegschalen en 3.000 weeginstrumenten in de industrie.

Uit de controles bleek dat de meetinstrumenten in het algemeen aan de wettelijke normen voldoen. Alle onderzochte benzinepompen meten correct. De kassaweegschalen wegen ook vrijwel altijd goed. De weeginstrumenten die worden gebruikt in de industrie, wegen – afhankelijk van het segment – tot 10% niet correct. Ook zien we dat bedrijven niet altijd gebruik maken van gekeurde weeginstrumenten, of dat de aangebrachte wettelijk verplichte merktekens niet correct zijn.

We hebben actie ondernomen richting de desbetreffende bedrijven. De bedrijven kregen namelijk een opdracht tot herstel van onze inspecteurs. We willen daarnaast met de branche nagaan welke stappen het kan ondernemen om de naleving te verhogen.

Vrouw in kaaswinkel wil stuk kaas afwegen op weegschaal

Klachtenloket

Wanneer consumenten of marktpartijen denken dat een elektriciteitsmeter, een benzinepomp of een ander meetinstrument niet goed meet, kunnen zij dit melden bij Agentschap Telecom. In 2018 ontvingen we 95 klachten. In vrijwel alle gevallen bleek na controle dat correct werd gemeten. In enkele gevallen is contact opgenomen met de eigenaar of indien nodig met de fabrikant van het meetinstrument om de geconstateerde tekortkoming ongedaan te maken.

Toezicht energiesector

Netbeheerders hadden in 2017 nog niet het volledige aantal controles uitgevoerd dat volgens henzelf nodig is om de kwaliteit van het Nederlandse elektriciteit- en gasmeterpark vast te stellen. In 2018 spraken we de netbeheerders hierop aan. Zij troffen daarna maatregelen, waardoor alsnog voldoende controleresultaten beschikbaar kwamen.

Verder voerden we in 2018 een onderzoek uit om vast te stellen in hoeverre elektriciteits- en gasmeters op recreatieparken aan de wettelijke eisen voldoen. We onderzochten 152 recreatieparken, waarvan het grootste deel campings en parken met vakantiehuisjes betrof. De resultaten van dit onderzoek publiceren we naar verwachting in de eerste helft van 2019.

Faciliteren energietransitie

Bij de energietransitie stappen we over van fossiele brandstoffen naar volledig duurzame energiebronnen. Denk bijvoorbeeld aan het rijden op elektriciteit, waterstof of biobrandstoffen. Metrologie speelt een belangrijke rol in deze energietransitie. We zijn in 2018 samen met collega-toezichthouders een traject gestart om de kansen en risico’s van die transitie in kaart brengen. We gaan hier in 2019 mee door, bijvoorbeeld door na te gaan hoe we het toezicht op de werking van laadpalen gaan inrichten.

Is goud ook echt goud?

Net als de Metrologiewet, heeft ook de Waarborgwet als doel de consument te beschermen en eerlijke handel te bevorderen. De Waarborgwet gaat over edelmetalen, zoals goud en platina. In de Waarborgwet staan regels die ervoor moeten zorgen dat consumenten erop kunnen vertrouwen dat een gouden ring ook daadwerkelijk van goud is, en dat het vermelde gehalte aan edelmetaal klopt.

Agentschap Telecom heeft in 2018 ongeveer 400 fysieke controles uitgevoerd op plaatsen waar edelmetalen aan het publiek worden verkocht. In ongeveer 10% van de gevallen bleek dat de keurstempels ontbraken of dat edelmetalen niet goed onderscheiden werden. Hier gaven we herstelopdrachten voor. We besteedden extra aandacht aan de online verkoop van edelmetalen. Daarbij is specifiek gelet op de juiste benaming van producten (zie onderstaand kader). Naar aanleiding van dit onderzoek is voorlichting gegeven aan marktpartijen. Het effect van deze voorlichting toetsen we in 2019.

Benaming edelmetalen

Bij het aanbieden van bijvoorbeeld sieraden, mogen de woorden ‘goud’, ‘zilver’ en ‘platina’ alleen worden gebruikt als het product voldoet aan de wettelijke eisen voor zo’n benaming. Dat heeft een reden: we willen voorkomen dat de consument denkt dat hij een platina, gouden of zilveren product koopt, terwijl dit in werkelijkheid niet zo is. Voorbeelden van benamingen waarmee de consument op het verkeerde been wordt gezet, zijn ‘goudhoudend metaal’, ‘gouden plating’, ‘hoogwaardig goudlaagje’, ‘goud verguld zilver’, ‘verzilverd’.