Omroep

Validatieonderzoek meetmethode helikoptermetingen

Universiteit Twente heeft in november 2017 het validatieonderzoek naar de meetmethodiek van de helikoptermetingen afgerond. Aanleiding voor de validatie was de toezegging in mei 2016 van de minister van Economische Zaken aan de Tweede Kamer om deze methodiek te laten valideren. Het niet uitzenden binnen het diagram kan leiden tot verstoring van andere zenders. Niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland. Vanuit de radiosector zijn kritische vragen gesteld over de meetmethodiek en de meetresultaten. Het validatieonderzoek bevestigt echter dat de meetmethodiek  valide, betrouwbaar en reproduceerbaar is. Universiteit Twente heeft enkele verbeterpunten gesignaleerd, die de reeds nauwkeurige meetmethode nog nauwkeuriger maakt. Agentschap Telecom neemt deze verbeterpunten over.

Digitale radio-omroep (DAB+)

Digitale radio via DAB+ biedt verschillende voordelen ten opzichte van analoge radio; een hogere geluidskwaliteit, meer kanalen, een groter bereik en de mogelijkheid tot het genereren van meer aanbod. Investeren in digitalisering leidt voor de vergunninghouders, na afschakeling van het analoge FM, tot substantieel lagere exploitatiekosten. Kortom, digitalisering kan zorgen voor een doelmatiger gebruik van schaars spectrum. Het belang van digitalisering en de daarbij behorende voordelen zijn daarom ook in 2018 en de komende jaren groot.

De FM- en AM-vergunninghouders hebben ook een vergunning voor digitale radio-omroep (DAB+). Kernvoorwaarde voor de verlenging van deze vergunningen vormde de investering in digitalisering. Met het opnemen van een ingebruiknameverplichting wil de overheid garanderen dat door de vergunninghouders geïnvesteerd wordt in een uitzendnetwerk voor digitale radio. Deze verplichting is gebaseerd op het uitgangspunt dat digitale etherradio minimaal een volwaardig alternatief moet worden voor analoge FM-ontvangst, zodat de luisteraar zowel in de auto als binnenshuis goede ontvangst heeft en kan profiteren van de voordelen die digitale etherradio biedt.

Begin 2018 heeft Staatssecretaris van EZK een Taskforce opgericht met als doel te komen tot een efficiënte indeling van het digitale spectrum. De uitkomsten van deze Taskforce zijn richtinggevend voor de uitgifte hiervan.

DAB-experimenten lokale omroep

Digitale radio via DAB+ is voor lokale (publieke) omroepen op dit moment nog niet mogelijk. In 2017 zette het agentschap zich in om een bestaande nog vrije DAB+ laag aan te passen en deze geschikt te maken voor lokale omroepen. Dit vereiste een herinrichting van de zendgebieden en afstemming met onze buurlanden.

In voorbereiding op de uitgifte van deze lokale DAB+ laag zijn er in 2017 (net zoals in 2016) diverse DAB+ experimenten uitgevoerd. Vanaf 2015 zijn 34 experimenteervergunningen verleend.

Verlenging FM-vergunningen en AM-vergunningen

Agentschap Telecom heeft vrijwel alle analoge FM- en AM-vergunningen verlengd. De looptijd van de meeste vergunningen liep tot 1 september 2017. Het agentschap heeft 9 landelijke commerciële vergunningen, 32 niet-landelijke commerciële vergunningen, 13 vergunningen voor de regionale publieke omroepen en 4 hoogvermogen middengolfvergunningen verlengd. De voorwaarden van de vergunningen zijn door de verlenging in de kern gelijk gebleven. Wel zijn de vergunningen opnieuw tegen het licht gehouden en waar mogelijk gemoderniseerd.

Regiogerichtheidspercentage blijft van kracht bij verlenging

Niet-landelijke commerciële radio-omroepen zijn verplicht een deel van hun zendtijd op de regio gerichte programmering uit te zenden. Het gaat dan om programma's die informatie, cultuur en educatie uit de regio tot onderwerp hebben. Bij de verdeling van vergunningen in 2003 en 2008 hebben de betreffende omroepen zelf een percentage regiogerichte programmering geboden dat in de vergunningen is opgenomen. Het hoogste geldende percentage regiogerichtheid is 68%. 

Nu de meeste vergunningen op verzoek van vergunninghouders zijn verlengd moeten zij de door hen zelf geboden regiogerichtheidspercentage nakomen. Zij hebben destijds de vergunningen mede gewonnen op grond van het geboden regiogerichtheidspercentage. Niet-landelijke commerciële radio omroepen kunnen hun vergunning laten intrekken indien zij niet langer kunnen of willen voldoen aan het percentage regiogerichtheid in hun vergunning. In 2017 zijn in totaal zes vergunningen ingeleverd. Drie vergunningen zijn in 2017 verdeeld. Nieuw verdeelde vergunningen bevatten geen regiogerichtheidseis. Daarvoor geldt het percentage van 10% dat in de regelgeving van het Ministerie van OCW is opgenomen.

Het onderzoek is een vervolg op eerdere onderzoeken.

Effect windturbines op omroepsignalen

In 2017 zijn FM-omroepsignalen in de buurt van windturbines gemeten. Het onderzoek is een vervolg op eerdere onderzoeken en richt zich op verstoringen op de rand van het verzorgingsgebied. Dit kan van invloed zijn op de plaatsing van een windturbine. Uit een simulatie bleek dat een verstoring alleen hoorbaar is als het signaal dat door een windturbine gereflecteerd wordt bijna even sterk is als het rechtstreekse signaal. Onder normale omstandigheden doet deze situatie zich niet voor. Het agentschap concludeert daarom dat een merkbare verstoring van FM-omroepsignalen door windturbines niet plaatsvindt. In 2018 worden de effecten van windturbines op T-DAB en DVB-T omroepsignalen onderzocht.

Evenementenvergunningen

De trend zet zich voort: ook in 2017 steeg het aantal evenementenvergunningen. De aanvragen komen vooral uit de noordoostelijke provincies, met Overijssel als absolute koploper.

Vanuit het toezicht is vooral aandacht besteed aan het naleven van de technische vergunningvoorschriften, zoals het uit te zenden vermogen. Daarnaast grijpt het agentschap in bij heruitzending via een andere zendinstallatie.

Hobbyradio, kleine omroep en evenementen

Voor hobbyradio, kleine omroep of evenement kun je een vergunning aanvragen voor de laagvermogen middengolfband. Hier blijkt veel vraag naar te zijn. Er zijn 183 aanvragen ingediend waarvan, veelal door de beperkte beschikbare ruimte, 77 aanvragen zijn goedgekeurd*. Het laagvermogen middengolfbeleid heeft geleid tot een revitalisering van de middengolfband. In 2018 zal Agentschap Telecom het beleid evalueren en waar nodig aanpassen.

* Stand van zaken per 17 april 2018.

Storingsmeldingen illegale omroep

• In 2017 zijn 569 storingsmeldingen ten gevolge van illegale omroepzenders in de FM en AM band geregistreerd. Van de 569 meldingen zijn 231 afkomstig van één melder.  
• In 2017 zijn 5 Prio1-meldingen ingediend (verstoring van nood-, spoed-, veiligheids-en luchtvaartverkeer) die het gevolg waren van illegale omroepactiviteiten. 

Illegaal FM gebruik

In 2017 is de overlast van illegaal FM gebruik in grote lijnen gelijk gebleven. Wel is er sprake van toenemende maatschappelijke schade en verharding van het gedrag door een kleine kern tegen inspecteurs. Inbreuken op het privéleven en fysiek geweld en intimidatie tegen de toezichthouders worden niet geschuwd.

Maatschappelijke schade is niet alleen een zaak van het agentschap. Daarom zoekt het agentschap steeds vaker de samenwerking met het Openbaar Ministerie, de politie, gemeenten, mobiele operators en natuurbeheerders.