Metingen moeten betrouwbaar zijn

Zaken die in het licht sprongen in 2017 zijn de betrouwbaarheid van de slimme meter en de invoering van betaalde hercontroles. Daarnaast heeft Agentschap Telecom prioriteit gegeven aan de energiesector, de detailhandel en de industrie (business-to-business). Er is gekeken naar de naleving bij bedrijven die gebruik maken van meetinstrumenten voor bijvoorbeeld gas, warmte, elektriciteit, levensmiddelen en motorbrandstoffen.

Slimme meter is betrouwbaar

Naar aanleiding van een wetenschappelijke publicatie eind 2016 kreeg het agentschap veel vragen over de betrouwbaarheid van de slimme elektriciteitsmeter. Wij stelden vast dat in zeer uitzonderlijke omstandigheden een bepaald type meter verkeerd kan aanwijzen, maar dat dergelijke omstandigheden normaal gesproken niet voor komen. Er is extra inspectiecapaciteit ingezet voor het bijwonen van controles die netbeheerders hebben uitgevoerd naar aanleiding van meldingen door consumenten bij de netbeheerders. Deze inspecties bevestigen het vertrouwen in de goede werking van de slimme meter. De uitkomsten van de controles worden ingebracht in de internationale overleggen waar de eisen voor de (slimme) elektriciteitsmeters vastgesteld en eventueel aangepast worden. Het agentschap monitort de voortgang van die overleggen en zal eventuele risico’s voor maatschappelijke belangen signaleren.

Betaalde hercontroles

Indien bij een inspectie op grond van de Metrologiewet een overtreding wordt geconstateerd dan volgt er een hercontrole na een bepaalde periode. De bekostiging van deze hercontroles vond plaats vanuit de algemene middelen. Sinds 1 juli 2017 worden de kosten van hercontroles door Agentschap Telecom doorberekend aan de overtreder. Dit is een verplichting die voortvloeit uit het Besluit kosten hercontroles Metrologiewet. Om de lasten voor bedrijven zo beperkt mogelijk te houden bestaat de mogelijkheid om digitaal bewijs aan te leveren dat een overtreding ongedaan is gemaakt.

Zelfregulering door de energiesector

Netbeheerders en meetbedrijven hebben systemen ontwikkeld om systematisch en steekproefsgewijs meetinstrumenten te controleren: de zogenoemde meterpools. Op deze manier garanderen zij de betrouwbaarheid van de meters. Het agentschap ziet toe op de goede werking van die systemen. In het warmtedomein zal in 2018 een tweede meterpool actief worden.

Agentschap Telecom constateert dat er achterstanden zijn bij de vervanging van afgekeurde meters. Deze achterstanden worden door de meterbeheerders deels toegeschreven aan onvoldoende installatiecapaciteit in de markt, die op zijn beurt veroorzaakt wordt door de grootschalige vervanging van oude analoge meters door nieuwe slimme meters. Agentschap Telecom is van mening dat de prioriteit bij de vervanging van afgekeurde meters moet liggen om het consumentenvertrouwen in energiemeters op een hoog niveau te kunnen houden. Samen met de bevestiging van de betrouwbaarheid van de slimme meter biedt dit een positief uitgangspunt voor het vertrouwen van de consument in de komende energietransitie. Door allerlei ontwikkelingen in de energietransitie is betrouwbaar meten en afrekenen cruciaal. 

Steekproefsgewijze controles in de detailhandel en industrie

Het aantal spelers in de detailhandel (bijvoorbeeld supermarkten en tankstations) en industrie dat gebruik maakt van meetinstrumenten is groot. Via steekproefsgewijze controles controleerde Agentschap Telecom in 2017 de naleving. Bij afwijkingen worden zowel het betreffende bedrijf als de fabrikant van het meetinstrument aangesproken en krijgen zij de gelegenheid om de meetinstrumenten te herstellen.

Tabel 1 toont het conformiteitspercentage per meetinstrument in de detailhandel. Dit is het percentage van de gecontroleerde meetinstrumenten dat aan de Metrologiewet voldoet. Tabel 2 doet hetzelfde voor de industrie. Deze cijfers wijzen op een grote mate van betrouwbaarheid van meetinstrumenten en rechtvaardigen het vertrouwen in de eerlijke handel. Daar waar afwijkingen zijn aangetroffen hebben deze in veruit de meeste gevallen geen betrekking op de meetresultaten.

Prioriteit 2018: energietransitie

De transitie van fossiele brandstof naar duurzame energie is in volle gang. De energietransitie heeft impact op het gebruik van de verschillende bestaande meetinstrumenten en de ontwikkeling van nieuwe instrumenten. Door de wens van het kabinet om de energietransitie te versnellen zal nog meer druk komen te liggen op de vraag naar installateurs, die nu reeds kritisch is. Hierdoor kan het tijdig vervangen van afgekeurde meters nog verder onder druk komen te staan. Agentschap Telecom voert in 2018 een thematisch onderzoek uit in het kader van de energietransitie waar onder andere betekenis zal worden gegeven aan het belang van de beschikbare capaciteit voor vervanging en installatie van meters.

Waarborg

Is een voorwerp van “edelmetaal” wel echt van edelmetaal gemaakt?

Consumenten zijn zelf niet in staat om te bepalen of een ring die wordt aangeboden als een gouden ring, daadwerkelijk van goud is gemaakt. Laat staan dat zij kunnen inschatten of het vermelde gehalte aan edelmetaal klopt. De Waarborgwet 1986 bevat regels die ervoor moeten zorgen dat consumenten en ondernemers vertrouwen kunnen hebben in de aangeboden voorwerpen van edelmetaal. Agentschap Telecom houdt toezicht op de naleving van deze wet. Onder andere door op locatie te controleren of de aangeboden voorwerpen voldoen aan de wettelijke eisen.

 Begin 2017 heeft RTL een verzoek ingediend op grond van de Wet openbaarheid bestuur (Wob). Dit verzoek heeft geresulteerd in een TV-reportage, waarin RTL concludeert dat één op de zeven juweliers niet aan de wettelijke eisen voldoet. Dit is in lijn met de controleresultaten van Agentschap Telecom. In de tweede helft van 2017 heeft Agentschap Telecom een onderzoek uitgevoerd naar internet aanbieders. Hieruit is naar voren gekomen dat van de 46 onderzochte aanbieders 35 zich niet (volledig) houden aan de eisen voor de benaming van voorwerpen. Verkeerd woordgebruik kan tot gevolg hebben dat mensen denken dat ze een gouden voorwerp kopen terwijl het voorwerp niet van goud gemaakt is of slechts van een dun laagje goud is voorzien. Agentschap Telecom heeft hierover richting die partijen actie ondernomen.

Aandachtspunt voor 2018 zijn ondernemers die uitsluitend gebruik maken van online verkoop, en binnen deze groep in het bijzonder de nieuwe toetreders en aanbieders van voorwerpen die als edelmetaal worden aangeboden terwijl ze niet van edelmetaal gemaakt zijn.