Afgelopen jaar werd bekend dat vanaf half 2024 verplichte veiligheidseisen gelden voor ‘slimme’ apparaten op de Europese markt. Goed nieuws, want daardoor bent u beter beschermd tegen hackers en andere cybercriminaliteit. Agentschap Telecom gaat erop toezien dat fabrikanten zich houden aan de nieuwe regels en richtte in 2021 een ‘IoT-testlab’ op. Hier wordt de digitale veiligheid van slimme apparatuur onderzocht.
Slimme apparaten en risico’s
Slimme apparaten zijn verbonden met het internet en op afstand te bedienen. Denk aan een deurbel die foto’s en video’s maakt van bezoekers voor de deur, en deze doorstuurt naar een app op de smartphone. Of een slimme thermostaat, die verbonden is met uw telefoon. Zulke producten brengen gemak met zich mee.
Maar als ze digitaal onveilig zijn, ontstaan er óók risico’s.
Want wat nou als de camera in de deurbel gebruikmaakt van een onveilige verbinding? Zo kan iemand eenvoudig digitaal ‘inbreken’ en meekijken. Mogelijk komen privacygegevens op straat te liggen. Of het uitvoeren van beveiligingsupdates is omslachtig, waardoor veel mensen dit niet doen en hackers makkelijker toegang hebben tot apparaten.
‘’Veel consumenten zijn zich niet bewust van de risico’s, terwijl ze een grote én kwetsbare doelgroep vormen’’, aldus Gürkan Kirca, inspecteur in het IoT-testlab van Agentschap Telecom.
''In een ideale wereld updaten alle apparaten automatisch.''
Opening IoT-lab en testresultaten
Angentschap Telecom onderzocht in 2019 al de digitale veiligheid van verschillende, slimme apparaten. De veiligheid bleek ondermaats, wat leidde tot de opening van het IoT-testlab in 2021. In het lab lagen de afgelopen tijd verschillende producten op de ‘werkbank’, zoals slimme speakers en camera’s.
Kirca: "We hebben bijvoorbeeld de veiligheid van de standaardinstellingen getest. Standaard wachtwoorden zijn zwak en daardoor onveilig. Daarom onderzocht ik bij verschillende camera’s wat er gebeurt als je ze voor het eerst opstart. Vraagt het apparaat je meteen om een eigen, sterk wachtwoord aan te maken?
Ik keek ook of het systeem me daar op een laagdrempelige, gebruiksvriendelijke manier bij begeleidde. Bij sommige producten ging dit goed, bij andere is genoeg ruimte voor verbetering. Hetzelfde geldt voor de uitvoering van beveiligingsupdates. Dit moet het liefst zo makkelijk mogelijk zijn voor gebruikers. Sterker nog, in een ideale wereld updaten alle apparaten automatisch."
Stoor ik?
Veel slimme apparaten werken op dezelfde frequenties. Daardoor is het druk in de ether en ontstaan er soms storingen. Dit merkt u bijvoorbeeld door wankele wifi of een slecht signaal. Vervelend, want we willen allemaal dat onze apparatuur goed werkt! Daarom startte Agentschap Telecom op 21 maart 2022 de publiekscampagne 'Stoor ik?'. Met de campagne maken we mensen ervan bewust dat slimme apparaten kunnen storen. Én dat er wat aan te doen is.
Op onze speciale 'Stoor ik?'-campagnepagina leggen we uit hoe u storingen herkent en geven we tips & tricks om deze te voorkomen.
Toekomstplannen in het testlaboratorium
Het agentschap gaat dit jaar in gesprek met producenten over de onderzoeksresultaten. Zo kunnen we, samen met de fabrikanten, bestaande problemen oplossen voordat de nieuwe wetgeving ingaat. De resultaten worden ook gebruikt voor het ontwikkelen van een toezichtstrategie. En we nemen de informatie mee naar gesprekken over Europese normen en eisen voor digitale veiligheid. Er staan voor 2022 nog meer apparaten op de planning om te testen in het IoT-lab, waaronder smartphones, routers en kinderspeelgoed.
Daarnaast onderzoekt Agentschap Telecom samen met ACM (Autoriteit Consument & Markt) de digitale veiligheid van ‘domotica’. Dit is slimme, huishoudelijke apparatuur. Denk aan witgoed en keukenapparaten. De toezichthouders nemen bijvoorbeeld het updatebeleid van domotica onder de loep. In het IoT-lab wordt getest of de apparaten daadwerkelijk de beloofde veiligheidsupdates ontvangen van de fabrikant.
Nadat het wettelijke toezicht in 2024 start, gaan we op nog intensievere basis slimme apparatuur onderzoeken in het IoT-testlab. Zo levert Agentschap Telecom een belangrijke bijdrage aan de digitale veiligheid in Nederland!
Meer lezen?
Lees het uitgebreide jaarbericht over 2021.
