De digitale transitie en de energietransitie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Agentschap Telecom ziet dan ook grote ontwikkelingen in het energie-ecosysteem. Digitalisering biedt volop mogelijkheden om de energietransitie te versnellen.
De inzet van bijvoorbeeld meer ICT- en meetapparatuur kan helpen om de energiestromen optimaler te gebruiken en te beheren. Een variabele energieprijs (bijvoorbeeld per kwartier) kan stimuleren dat duurzame energie wordt afgenomen wanneer het ruim voorradig is. En kan juist ontmoedigend werken wanneer er weinig wind of zon is.
Digitale kwetsbaarheid
Deze ontwikkelingen brengen ook risico’s met zich mee. De toename van slimme apparatuur zorgt voor een hoger energieverbruik. Ook zorgt de toename van slimme apparatuur voor meer digitale kwetsbaarheid. Denk aan een verminderde beschikbaarheid van het elektriciteitsnet, hacken van het netwerk en risico’s voor de privacy van de eindgebruiker.
Arjan van der Laan, programmamanager Energietransitie bij Agentschap Telecom: “Wij hebben als toezichthouder een belangrijke rol in deze maatschappelijke opgave. We bevorderen met ons toezicht, ons onderzoek en onze signalen het vertrouwen in de digitale en energietransitie.”
Sector-overstijgende samenwerking
Het is duidelijk dat we dit thema niet per sector moeten aanvliegen. Agentschap Telecom kan een bijdrage leveren aan het maatschappelijke belang van een spoedige, soepele, betaalbare en betrouwbare energietransitie, door sector-overstijgend samen te werken. “We werken op de digitale infrastructuur al samen met verschillende beleidsdomeinen. Door speciaal een programma op te starten bouwen we dit de komende tijd verder uit'', vervolgt Arjan.
Zo zijn we, met behulp van de software van RiskID, een pilot gestart om cyberrisico’s rond de energietransitie te inventariseren. En we hebben onderzoek laten uitvoeren naar het gebruik van AI in elektriciteitssystemen. Binnenkort publiceren we de resultaten daarvan. Daarnaast zetten we in op het CROW 500-proof maken van grote opdrachtgevers.
Eén van de gevolgen van de energietransitie is dat er meer graafwerkzaamheden uitgevoerd worden. In samenwerking met netbeheerders, energiedistributeurs en aannemers willen we graafschades zo veel mogelijk voorkomen. Dit doen we door samenwerking op te starten en te onderhouden en door informatie te delen.
Cyberrisico’s van laadpalen
Arjan: "We blijven ook inzetten op strategische allianties met onze belangrijkste stakeholders en spelers in de energiemarkt. Een mooi voorbeeld hiervan is de samenwerking met ELAAD. Hier komen digitalisering en de energietransitie samen, doordat we gezamenlijk onderzoeken hoe we door standaarden en normen de cyberrisico’s van laadpalen kunnen verlagen. Voorbeelden van risico’s zijn uitval van laadpalen, hacken van het netwerk en het onttrekken van privacygevoelige informatie uit laadpalen.''
Meer weten over de energietransitie?
Agentschap Telecom hield in 2021 vijf webinars over de energietransitie en digitale ecosystemen. Of lees ons uitgebreide jaarbericht 2021.