Het doel van frequentieplanning is om geschikte frequenties te vinden die je exclusief en storingsvrij binnen een beperkt gebied kan gebruiken. De uitdaging voor de frequentieplanner is om de individuele frequenties zo te verdelen dat deze maximaal hergebruikt kunnen worden zonder dat radiosystemen elkaar storen. Hoe verloopt de landmobiele frequentieplanning en welke stappen zijn daarvoor nodig?
Het proces begint bij de vergunningverlener. Deze beoordeelt de vergunningaanvraag (relatie-check, volledigheid van de aanvraag, duidelijkheid over wat wordt aangevraagd), bereidt de vergunning voor en voert die in het vergunningensysteem in. Vervolgens neemt de frequentieplanner het over.
Stap 1: Geografische controle
De eerste stap is de controle of de geografische coördinaten correct zijn en overeenkomen met de opgegeven locatie. Het maakt namelijk veel uit of we een frequentie in bijvoorbeeld het oosten van Groningen of in de Randstad moeten plannen. Voor deze controle gebruiken we kaarten die in de frequentieplanningstool beschikbaar zijn.
Stap 2: Technische parameters kiezen
In de frequentieplanningstool kiezen we vervolgens de technische parameters: simplex of duplex, het frequentieraster (12,5 kHz of 25 kHz) en de gewenste frequentieband (VHF of UHF). Op basis van deze gegevens stellen we een frequentielijst samen met potentieel toepasbare frequenties.
Stap 3: Verzorgingsgebied bepalen
Het verzorgingsgebied staat standaard op 1 km, maar de frequentieplanner kan dit aanpassen. Eén kilometer rondom de plek waar de antenne is opgesteld, is dan het te beschermen gebied waarop de storingsanalyse is gebaseerd. De storingsanalyse bepaalt of de nieuwe zend- en ontvanginstallatie stoort op al aanwezige radio-installaties. Ook bekijkt het of de nieuwe installatie storing ondervindt van bestaande radionetwerken.
Om voldoende signaal binnen het werkgebied te realiseren, bepaalt de frequentieplanner het benodigde uitgestraalde vermogen. Het gebied waar voldoende signaal aanwezig is, wordt op een kaart rondom het opstelpunt zichtbaar gemaakt en oranje ingekleurd.
Stap 4: Verwijderen van niet-toewijsbare frequenties
In de frequentielijst zitten ook frequenties die we niet kunnen toewijzen, zoals vergunningsvrije frequenties (bijvoorbeeld PMR446), en frequenties voor defensie, politie, slimme meters, enzovoort. Al deze frequenties verwijderen we uit de lijst.
Stap 5: Internationale coördinatie
Radiogolven stoppen niet bij de landsgrens. We moeten daarom controleren of het nieuwe station storingen kan veroorzaken in buurlanden of zelf gestoord kan worden door buitenlands gebruik. In Europa gebruikt men de Harmonized Calculation Method (HCM) om de veldsterkte aan de grens te berekenen.
Stap 6: Afstemming met buurlanden
Als het nieuwe station zich in de buurt van de landsgrenzen bevindt, vallen er nog meer frequenties af. Met de buurlanden is afgesproken dat ieder een gelijk deel van de frequenties tot aan de landsgrens mag gebruiken. Dit betekent voor Nederland dat bijvoorbeeld Duitsland de helft van de frequenties ‘in voorkeur heeft’. Heb je in de grensstreek frequenties nodig, dan heb je minder keuze. De helft van de frequenties is namelijk voor het buurland. Het is dus mogelijk dat maar een kwart van het aantal geschikte frequenties overblijft om te plannen.
Stap 7: Interferentie-analyse
Op basis van de overgebleven frequenties laden we bestaande vergunningen uit het vergunningensysteem in de frequentieplanningstool. We plotten alle operationele stations die zich binnen een bepaalde afstand van het nieuwe station bevinden op een kaart. Vervolgens passen we een interferentie-analyse toe: per frequentie bepalen we welke mate van storing het nieuwe station ondervindt of veroorzaakt. Het resultaat is een frequentielijst die het stoorpotentieel en de toepasbaarheid aangeeft. De frequentieplanner kiest uiteindelijk de meest geschikte frequentie, rekening houdend met hergebruik en zonder dat radiosystemen elkaar storen.
Stap 8: Gedetailleerde analyse en communicatie met buurlanden
Als eenmaal een geschikte frequentie is gevonden, voeren we een gedetailleerde analyse uit. We bepalen of deze frequentie stoort of gestoord wordt. Als dit de uiteindelijke frequentie wordt, verstrekken we de parameters van het nieuwe station aan onze buurlanden.
Stap 9: Afronding Vergunning
Alle parameters zijn bekend en de geschikte frequentie is gevonden. Ons vergunningensysteem beschikt nu over de juiste gegevens. De vergunningverlener kan de vergunning vervolgens afhandelen en verlenen.